Laphetos (Lapta) ve Karavas (Alsancak) kasabalarının ilk yerleşkelerine dair somut bir bilgi olmasa da bahsedilene göre, Lapitos kasabası M.Ö. 13. yüzyılda Praxander komutasındaki bir grup Lacionalı tarafından kurulmuştur. Bundan dolayı bu dönemde Karavas isminden söz edilmemiş ve bu bölge bir dönem sadece Laphetos ismi ile anılmıştır. 

Bu yüzyıl, tarihte erken demir çağı olarak isimlendirilmektedir. M.Ö.2000 ortalarında Doğu Akdeniz kıyılarında ticaret kolonileri kurmaya başlayan Miken uygarlığının etkisi, bahsedilen 13. yüzyılda Laphetos ve çevresinde de görülmüştür.

Miken Uygarlığı’nın Geç Miken Dönemi, Miken kültürünün en yüksek safhası olarak kabul edilir. Laphetos yerleşkesindeki Miken unsurları bu döneme denk geldiğinden ve Miken seramiği Akdeniz bölgesine bu dönemde ihraç edildiğinden, Laphetos seramiği olarak bilinen bölgenin en özgün ürünlerinden bir tanesi de bu yüzyıldaki etkiler ile şekillenmiş olabilir. 

Kaynak: Kaynak: Karavas, Antreas Stylianou

M.Ö. 4. Yüzyılda yaşamış Sicilyalı yazar Diodoros’a göre Lapethos, bu dönemde Kıbrıs’ın dokuz krallığından biriydi. Yazılana göre o dönemin Lapethos kralı Peisistratos, Fenike’de Tire’yi ele geçirmek için Büyük İskender’e yardıma gitmiştir. Büyük İskender kuşatma sırasında verilen destekten dolayı bu krallığı Pers işgalinden arındırıp özerklik tanımıştır.

Ancak M.Ö. 5. Yüzyıla geldiğimizde son Lapethos kralı kabul edilen Praxippos, Halefler tarafından tutuklanmış ve yönetim Fenikeli bir aileye devredilmiştir. Böylelikle Lapethos; Fenikelilerin bir dönem hüküm sürmeye başladığı bir yerleşke halini almıştır.

M.Ö.5. Yüzyıla ait bir mozaik zemin parçası günümüzde Kıbrıs Müzesi’nde korunmakta ve sergilenmektedir.

Kaynak: Kaynak: Karavas, Antreas Stylianou

Kıbrıs adası; bu tarihsel süreçte Roma İmparatorluğu’nun hakimiyetindeydi. Antik şehir krallıklarını gösteren haritalarda Lapethos; bu dönemde 10.000’den fazla nüfusa sahipti ve Kıbrıs’ın dört büyük ilçesinden birini oluşturuyordu. 

Antik çağlardan başlayarak bu döneme kadar Lapethos, bakırın işlendiği merkez ve en önemlisi bulunmuş olduğu toprakların verimliliğinden kaynaklı olarak çömlek merkezi kabul ediliyordu. Ürünlerin bolluğu, sahip olduğu liman ve tersanesi sebebi ile de çok önemli bir ticaret merkeziydi.

Bu dönemde, Lapethos, zenginliği, güzelliği, temizliği ve parlayan deniz feneri nedeni ile “parıldayan” anlamına gelen “Lambousa” adını almıştır. 

Kaynak: Kaynak: Karavas, Antreas Stylianou

Lambousa’nın (Lapethos); M.S. 965 öncesinde uğradığı Arap akını sebebi ile ağır hasar gördü ve yerli halk; altın ve gümüşlerini teslim ederek iç bölgelere kaçmak zorunda kaldı. 

M.S. 965’te Bizans İmparatorluğu’nun adayı Araplardan kurtarması üzerine Lapethos yerlileri geri dönmeye başlamışlar ancak bu sefer de denizden uzak durmayı tercih ettikleri için Pentadactylos (Beşparmak) Dağları’nın eteklerine yerleşmişlerdir.

Bu dönem itibari ile 1222 yılında gerçekleşen Latin baskınına kadar yaygın bir piskoposluktan söz edilir. Hatta Lambousa’da bulunan Acheiropoietos’tan bu tarihten itibaren manastır olarak bahsedilmeye başlanır. 

Kaynak: Kaynak: Karavas, Antreas Stylianou

1192 yılında Kudüs Kralı Guy de Lusignan’ın Kıbrıs’ı Aslan Yürekli Richard’dan satın alması ile başlayıp 1489 yılında Venediklilerin adayı istila etmesi ile son bulan Lüzinyan Hanedanlığı’nın hüküm sürdüğü yıllarda Kıbrıs adasında; Lapethos; Limasol, Mağusa ve Baf’tan daha büyük bir nüfusa sahipti.

Askeri donanma olarak önde gelen ilçelerden bir tanesi idi. 1571 Osmanlı Fethi öncesinde Zanetto Dandolo komutasında Lapithos’ta 3000 asker konuşlandırılmıştı.

Kaynak: Kaynak: Karavas, Antreas Stylianou

1571 yılı itibari ile 1878 yılına kadar Venediklilerden Osmanlı İmparatorluğu himayesine geçen adada 1780 yılında Lapethos’un bir kısmı kendi kendine ayrılarak Karavas (Alsancak) ilçesini oluşturdu. Bu ayrılığın nedenleri ve koşulları tam olarak bilinmemektedir.

17. yüzyılın başlarında Kıbrıs’ı ziyaret eden İngiliz kaşif Richard Pocoche’nin haritasında Karavas; 1738’de Lapithos’un yanında, Kıbrıs’ın kuzey kıyısında yer alan bir kasaba olarak geçiyordu. Bu harita 1745’de Londra’da da yayınlanmıştır. 

Karavas kelimesi; “teknelerin sahibi”, “teknelerin yapımcısı” anlamına gelir. Bu adı taşıyan köyler Yunanistan gibi farklı coğrafyalarda da mevcuttur.

Deniz kenarında bulunan Lambousa antik kenti kalıntıları iki yeni kasabanın yerlileri tarafından taş ocağı ve hazine avı alanı olarak kullanılırdı. Bölgedeki en önemli yapı Acheiropoietos Manastırı olarak kabul edilirdi. Adını; yerel bir geleneğe göre Piskopos Eulalios tarafından Lambousa’ya getirilen kutsal mendilden alır.

Kaynak: Karavas, Antreas Stylianou Karavas-Sanat ve Zanaatkarlar, Eleni Papadimitrou

Kıbrıs adası; Osmanlı İmparatorluğu’nun çökmesi sonucu İngiliz yönetimine geçmiştir. Bu yıllarda Lapethos da kısa bir süre sonra belediye haline gelmiş ve ilk belediye başkanı Andreas Koumides olmuştur.

1902 ve 1917 yıllarında gerçekleşen arkeolojik kazılar sonucunda gümüş kaplar, tabaklar, kaşıklar, ve mücevherlerden oluşan Kıbrıs Koleksiyonu ortaya çıkmıştır. Bu koleksiyona ait nesneler günümüzde Londra’daki British Museum, New York City’deki Metropolitan Museum of Art ve Lefkoşa’daki Cyprus Museum’da sergilenmektedir. 

Kaynak: Wikipedia

1974 savaşı sonrası Birleşmiş Milletler yardımı ile zorunlu göç ettirilen Karavas yerlileri Güney’de bulunan güvenli bölgelere yerleştirilmiş; aynı şekilde Güney’den göç ettirilen Kıbrıs Türkleri de Kuzeyde bulunan güvenli bölgelere yerleştirilmiştir. Bu nüfus mübadelesi sonucunda Karavas; bugünkü ismi ile Alsancak yerel halkı da Baf bölgesinde bulunan köylerden gelen Kıbrıs Türkleri ile güncel halini almıştır. 

1974 yılında Alsancak Belediyesi kurulmuştur. Karavas ve Lapta bu yüzyılda adanın en zengin bitki örtüsü ve doğal kaynaklara sahip kasabaları olarak nitelendirilirdi. Antik çağlardan beri su çok önemli bir doğal kaynak olduğu için çok çeşitli ürünler yetiştirilir ve yerleşim yerleri de buna göre şekillenirdi.

Karavas ve Lapta’da iki pınar aktif olarak kullanılıyordu. Ağaç ve ekinleri sulamak için bu pınarların varlığı çok önemli idi. 

Her iki kasabada da toplamda dört adet un değirmeni bulunurdu. Ve bu un değirmenleri bu yüzyil için ekonomik kalkınmada önemli bir rol oynamış ve güçlü bir geçim kaynağı alanı yaratmıştı. 

Özellikle Lapithos antik çağlardan beridir çanak ve çömlek üretiminde dikkat çeken bir yerleşkeydi. 20. yüzyıla gelindiğinde ise bu üretimin tedarikçi kasabası haline gelmiştir. 

Kaynak: Karavas-Sanat ve Zanaatkarlar, Eleni Papadimitrou